Badania antropologiczne

1. Identyfikacja osób w oparciu o materiał zdjęciowy lub zapis z systemów monitoringu. Wykorzystanie precyzyjnych metod antropologicznych (opisowych i pomiarowych) dających wysokie prawdopodobieństwo poprawnego typowania:

  • pomiarowo-porównawcza,
  • antropometryczna,
  • pomiarów kątowych,
  • montażowa,
  • graficzno-opisowa.


2. Opiniowanie w sprawach dotyczących treści pornograficznych
z udziałem osób małoletnich poniżej 15. roku życia. Określanie wieku rozwojowego dzieci i młodzieży zarejestrowanych na materiałach wideo lub zdjęciowych – na podstawie oceny stadium rozwoju drugo- i trzeciorzędowych cech płciowych. Dobór cech minimalizujący ryzyko ocen fałszywie dodatnich lub fałszywie ujemnych.

  • metoda oceny kompleksowej Pavilonisa, Andriulisa i Česnysa w oparciu o skalę Tannera, uwzględniająca stopień rozwoju wybranych drugo- i trzeciorzędowych cech płciowych,
  • w szczególnych przypadkach (gdy na materiale widoczne jest uzębienie) można dodatkowo zastosować dosyć precyzyjny schemat wymiany uzębienia mlecznego na stałe autorstwa Ubelakera,
  • istnieje również możliwość identyfikacji osób przedstawionych na materiale dowodowym – także w przypadku gdy analizowany materiał pornograficzny przedstawia osobę małoletnią, a porównawczy osobę dorosłą (zastosowanie progresji wiekowej).


3. Analiza antropologiczna szczątków kostnych:

a) Kości macerowane lub w stanie daleko posuniętego rozkładu:

  • ustalenie wieku biologicznego, rozwojowego, zębowego (w przypadku dzieci), płci, wysokości ciała,
  • rejestrowanie wybranych cech metrycznych i niemetrycznych (w celu ułatwienia identyfikacji danej osoby),
  • zmian patologicznych obecnych na kościach (paleopatologie), urazów przyżyciowych (antemortem), okołośmiertnych (perimortem) oraz pośmiertnych (postmortem), ustalanie przyczyny zgonu,
  • określanie rodzaju narzędzia, którym zadano urazy okołośmiertne, mogące być przyczyną zgonu.

b) Kości częściowo lub całkowicie przepalone:

  • ustalenie wieku biologicznego, rozwojowego, zębowego (w przypadku dzieci), płci, wysokości ciała,
  • stopnia przepalenia kości (pozwala na określenie temperatury jakiej poddane zostały zwłoki w procesie spalania),
  • ewentualnych urazów okołośmiertnych.

c) Odróżnianie kości ludzkich od zwierzęcych (także w przypadku kości przepalonych).


4. Identyfikacja szczątków n/n:

  • Na podstawie czaszki z żuchwą i zdjęcia sygnalitycznego twarzy potencjalnej ofiary (wykonanego „od przodu” w norma frontalis), posługując się przy tym metodą superprojekcji, a także na podstawie tzw. zmian paleopatologicznych na kościach (rozległe zmiany zapalne o charakterze swoistym pozwalające ustalić konkretną jednostkę chorobową np. kiła weneryczna lub wrodzona, urazy przyżyciowe), interwencje chirurgiczne na kościach wyraźnie wpływające (czasem deformująco) na ciało żywego człowieka, a przez to obecne w pamięci bliskich ofiary. Identyfikacja na podstawie karty dentystycznej (przyżyciowa utrata uzębienia, interwencje stomatologiczne).
  • Na podstawie karty dentystycznej lub za pomocą historii choroby (przebyte urazy, zabiegi chirurgiczne ingerujące w tkankę kostną np. protezy stawów, amputacje etc.) typowanie szczątków do badań DNA potwierdzających ich tożsamość.
  • Na podstawie artefaktów odnalezionych przy szczątkach (resztki rzeczy, obuwie, przybory osobiste) udzielenie odpowiedzi na pytanie ile lat temu nastąpił zgon, a także jak długo szczątki przebywały w glebie. Ustalenie czy rozkład zwłok następował na powierzchni, a następnie po częściowym lub całkowitym rozkładzie szczątki zostały inhumowane (bądź na odwrót).
  • W szczególnych przypadkach stwierdzenie czy szczątki odkryte we wspólnym grobie należały do osób spokrewnionych (za pomocą cech niemetrycznych czaszki i szkieletu postkranialnego).


5. Przeprowadzanie specjalistycznej ekshumacji szczątków ludzkich
, pozwalającej ustalić szereg istotnych faktów:

  • Ekshumacja grobów szkieletowych i ciałopalnych (urny ze skremowanymi szczątkami) – ustalanie płci, wieku w chwili śmierci, wysokości ciała, urazowych czy pochorobowych zmian na kościach,
  • Ekshumacja grobów kilku osobowych (rzędowych oraz komorowych) a także zbiorowych – ustalanie ilości osób w pochówku, ekshumacja wszystkich kości w rozdzieleniu na poszczególne osoby, pozostałe ustalenia jak w przypadku grobów pojedynczych,
  • Ekshumacja miejsc zdeponowania luźnych kości pochodzących z likwidacji regularnych grobów (tzw. ossuaria) – określanie ilości osób tam zdeponowanych,
  • Określenie kolejności deponowania poszczególnych zmarłych w grobach komorowych i zbiorowych,
  • Określanie czy dany grób naruszył wcześniejszy bądź został naruszony przez późniejszy pochówek, a także czy pochówek indywidualny został wcześniej otwarty np. w celu grabieży lub na skutek działalności zwierząt (ustalanie porządku anatomicznego szkieletu, wkopy wtórne).